Polskie prawo nie nakłada na kierowców obowiązku zmiany opon na zimowe. Część z nich może zatem rozważać, czy wymiana jest konieczna. Łagodne zimy, które występują w ostatnich latach, mogą skłaniać do pozostania przy oponach letnich. Warto jednak znać możliwe konsekwencje takiej decyzji.
Zdecydowana większość kierowców w Polsce idzie za głosem rozsądku i praktykuje sezonową wymianę ogumienia. Użytkownicy dróg, którzy rezygnują zimą z samochodu, wykorzystując go jedynie w cieplejsze dni, mogą jednak podjąć decyzję o pozostaniu przy oponach letnich – mają do tego prawo. Rozważni kierowcy dostosowujący ogumienie do warunków atmosferycznych mają z kolei dylemat kiedy jest najlepszy moment na zmianę opon na zimowe – z uwagi na brak obowiązku wymiany nie ma też prawnie wymaganego terminu.
Polska należy do niewielu krajów europejskich, w których nie ma odgórnego nakazu sezonowej wymiany opon. Jeżeli nie musimy czegoś robić, to w jakim celu dokładać sobie obowiązków? Po to, żeby zminimalizować ryzyko wystąpienia wypadku, zapewnić bezpieczeństwo na drodze sobie, swoim bliskim i innym uczestnikom ruchu, zmniejszyć zużycie paliwa i zwiększyć jakość eksploatacji pojazdu, co przekłada się na jego sprawność, wydajność i dłuższą żywotność.
Te powody są chyba wystarczająco przekonujące. Bynajmniej powinny, ale prawda jest taka, że nie każdy na zmianę opon patrzy przez pryzmat bezpieczeństwa. Wciąż wiele osób traktuje to jako element, który jedynie przyczynia się do poprawy komfortu jazdy. Opony na zimowe zmieniamy, kiedy temperatura spadnie poniżej 7 st. Celsjusza. Wciąż jednak wielu kierowców nie decyduje się na wymianę, zanim drogi nie pokryją się śniegiem. Może być już jednak za późno.
Jak wygląda kwestia zmiany ogumienia w krajach europejskich? Poza Polską, obowiązku jakim jest zmiana opon na zimowe nie ma w Belgii, na Cyprze, w Danii, Grecji, Holandii, Irlandii, na Malcie, w Portugalii, na Węgrzech i w Wielkiej Brytanii. Jak widać, Polska jest w tej kwestii w mniejszości. W większości państw europejskich istnieje obowiązek zmiany opon na zimowe, chociaż przepisy różnią się w zależności od kraju. Przykładowo, w Hiszpanii, Włoszech i Francji, obowiązek jazdy na oponach zimowych może czasowo obowiązywać w wybranych regionach, głównie na trasach alpejskich. W Austrii, Niemczech, Czechach, na Słowacji, w Luksemburgu, Norwegii, Rumunii i na Islandii istnieje konieczność poruszania się na ogumieniu zimowym lub „odpowiednim do warunków drogowych”, gdy na drogach leży śnieg bądź nawierzchnia jest pokryta lodem. Obowiązek zmiany opon na zimowe występuje w Bułgarii, Chorwacji, Estonii, Finlandii, na Litwie i Łotwie, w Szwecji i Słowenii. Niekiedy prawo dopuszcza stosowanie opon całorocznych.
Do tego w wielu krajach, również tych, w których obowiązkowa zmiana ogumienia jest zależna od warunków, dochodzi przepis mówiący o tym, że bieżnik opon na zimę ma mieć minimum 3 lub 4 milimetry. Może też dochodzić nakaz wożenia ze sobą łańcuchów śniegowych.
Jaki z tego wniosek? Wybierając się w podróż zagraniczną najlepiej po prostu wykonać czynność jaką jest zmiana opon na zimowe. Nigdy nie wiadomo, czy w kraju, w którym obowiązkowa jazda na zimówkach jest zależna od warunków, nie zmieni się nagle pogoda. Policja może nie być łaskawa i po prostu wystawi mandat. W niektórych przypadkach nie będzie możliwa dalsza jazda, szczególnie w regionach górskich.
Uwaga na mandat!
Wszyscy kierowcy, w tym także Ci, którzy sprzeciwiają się obowiązkowym oponom zimowym w Polsce, muszą podporządkować się jednak przepisom ruchu drogowego – również dotyczącym ogumienia. Tyczy się to przede wszystkim zapisu mówiącego o tym, że minimalna wysokość bieżnika w samochodzie osobowym wynosi 1,6 milimetra. Niedostosowanie się do tego wymogu podlega karze w związku z niewłaściwym stanem technicznym pojazdu. Zgodnie z nowym taryfikatorem mandatów portfel kierowcy uszczupli się nawet o 1000 zł. Sytuacja może też doprowadzić do odebrania dowodu rejestracyjnego pojazdu.
Podczas kontroli drogowej funkcjonariusze policji zwrócą uwagę także na to, czy na jednej osi zamontowane są takie same opony oraz czy ich rozmiar jest prawidłowy. Jeśli koła wystają poza obrys nadwozia, prawdopodobnie pożegnamy się z dowodem rejestracyjnym i zapłacimy mandat. Sytuacja może mieć podobne zakończenie, jeżeli policjanci zwrócą uwagę na zły stan techniczny ogumienia. Zużyta opona, z pęknięciami, bąblami i innymi uszkodzeniami widocznymi gołym okiem, nie przejdzie kontroli.
Co sprawia, że opony zimowe są lepsze w niskich temperaturach?
Opony zimowe specjalnie zaprojektowano, aby zagwarantować pełne osiągi w zimie. temperaturze. Ich mieszanka gumowa posiada większą proporcję naturalnej żywicy. Są wciąż elastyczne, nawet w temperaturze poniżej 7°C i lepiej trzymają się nawierzchni.
Rowki i żebra na bieżniku opony są głębsze niż te w oponach letnich. Zapewnia to dobrą jazdę na śniegu. Jak na te właściwości wpływają wysokie temperatury? Sprawiają, że są mniej efektywne. Opony zimowe charakteryzują się wyższym oporem toczenia w ciepłą pogodę i znacząco dłuższą drogą hamowania. Oznacza to, że w temperaturze powyżej 15°C Twój samochód całkowicie zatrzyma się nawet o 7 m dalej niż na oponach letnich. Dlatego opony zimowe należy stosować jedynie o odpowiedniej porze roku.
Czy jest sens zmieniać opony z zimowych na letnie?
Jazda na oponach zimowych latem jest dozwolona, ale niezalecana. Zdecydowanie zalecamy zmianę opon dwa razy w roku, nawet jeśli nie ma odpowiedniej regulacji. Dlaczego? Opony zimowe i letnie są projektowane inaczej. Opony letnie są twarde i mają specjalną rzeźbę bieżnika, która zmniejsza ryzyko wystąpienia aquaplaningu. Z drugiej strony opony zimowe zbudowane są z bardziej miękkiej mieszanki gumy, którą dostosowano do sezonu zimowego. Można to zauważyć w szczególności podczas hamowania. Wyraźniejsza rzeźba bieżnika zapewnia lepszą przyczepność na śniegu, gołoledzi i błocie pośniegowym, które latem nie występują. Różnice w projektowaniu opon zimowych i letnich mają również wpływ na inne obszary. Opony zimowe zapewniają najlepsze osiągi pod względem zużycia paliwa i komfortu jazdy wyłącznie w zimę – ich użytkowanie w letnich miesiącach nie jest polecane przez ekspertów.
Autor: Artur Świątek, Technical Advisor Tyres
